خلیج همیشه فارس در جنوب کشورمان قرار دارد و نام خلیج فارس تا ابد خلیج فارس باقی خواهد ماند. در این میان آنچه که کمتر به آن پرداخته شده آشنایی با جزایر ایرانی موجود در خلیج همیشه فارس است.
به نظر می رسد ما ایرانیان باید بیش از پیش با جزایر ایرانی موجود در خلیج فارس آشنا شویم تا بتوانیم هرچه بهتر و علمی تر به هرگونه ادعای جعلی در رابطه با جزایر ایرانی و خلیج فارس پاسخ گوییم. در خلیج همیشه فارس در حدود 30 جزیره بزرگ و کوچک قرار دارند که تعدادی از آنها مسکونی بوده و تعدادی نیز غیر مسکونی اند.
خلیج همیشه فارس در جنوب کشورمان قرار دارد
جالب است بدانید که ورود به تعدادی از جزایر ایرانی حتی برای ما ایرانی ها نیاز به اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح دارند، چرا که در آنها تاسیسات نظامی و نفتی مستقر شده است، با این وجود تعداد جزیره های ایرانی در خلیج فارس آنقدر زیاد است که گردشگران بتوانند با خیال راحت به بازدید ازآنها بروند. جزایر ایرانی خلیج فارس در حوزه سیاسی سه استان بوشهر، خوزستان و هرمزگان قرار دارند، در این پرونده نگاهی خواهیم داشت به جزایر ایرانی خلیج همیشه فارس، با ما همراه باشید:
ابوموسی
ابوموسی جنوبی ترین جزیره ایرانی در استان هرمزگان و در آب های خلیج همیشه فارس است. مساحت این جزیره در حدود ۲۵ کیلومتر مربع و در ۲۶ درجه عرض شمالی و در ۵۵ درجه طول شرقی واقع شدهاست. این جزیره در ۲۲۲ کیلومتری بندرعباس، ۷۵ کیلومتری بندر لنگه، ۶۰ کیلومتری شمال امارت شارجه در امارات متحده عربی و ۱۶۰ کیلومتر از تنگه هرمز فاصله دارد.
ابوموسی یکی از چهارده جزیره استان هرمزگان است که بیشترین فاصله از سواحل ایرانی خلیج فارس را دارد و طول و عرض آن درحدود ۵ / ۴ کیلومتر است، شهر ابوموسی مرکز جزیره ابوموسی و ارتفاع آن از سطح دریا ۴۶ متر است. شهرستان ابوموسی با وسعتی معادل ۶۸٫۸ کیلومتر مربع شامل جزایر ابوموسی با 25 کیلومتر مربع، جزیره تنب بزرگ با 3/10 کیلومتر مربع، تنب کوچک با 5/1 کیلومتر مربع، سیری با 3/17 کیلومتر مربع، فرور بزرگ با 2/26 کیلومتر مربع و فرور کوچک با 5/1 کیلومتر مربع است.
این جزیره معتدل ترین هوا در خلیج فارس را دارد با این وجود فاقد آب و اراضی مناسب برای کشاورزی است، ولی کشت محدودی در آن صورت میگیرد و اقتصاد محلی برپایه صید ماهی قرار دارد. انواع گیاهان و جانوران دریایی در ساحل آن زندگی می کنند که از آن جمله می توان به لاکپشت دریایی، مارماهی، شاه میگو، کوسه و انواع ماهیان اشاره کرد.
ناهمواری های سطح جزیره ابوموسی به سمت شمال افزایش می بابد و سرانجام به بلندترین نقطه جزیره به نام کوه حلوا که نزدیک به ۱۱۰ متر ارتفاع دارد میرسد. تاسیسات جزیره شامل یک باند فرودگاه و هلیکوپتر، یک موج شکن و اسکله برای پهلوگیری کشتیهای ماهیگیری و نظامی، کارخانه آبشیرینکن، سینمای روباز، مدرسه، مخابرات، بانک و غیره است.
سواحل جزیره ابوموسی یکی از زلالترین و شفافترین آبهای ساحلی را داراست و به این سبب یکی از بزرگ ترین پتانسیل های طبیعت گردی را در میان جزایر ایرانی دارد. فاصله میان ابوموسی و جزایر تنب به دلیل عمق مناسب آب تنها مسیر قابل کشتیرانی برای نفتکشهای بزرگ و کشتی های نظامی است که سبب می شود تا این جزیره از موقعیت استراتژیک فوق العاده ای برخوردار شود.
حاکمیت ایران بر جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک از دوران امپراطوریهای عیلامی، ماد، هخامنشی، اشکانی وساسانی ادامه دارد. جزایر سهگانه ایرانی در سال ۱۹۰۸ به طور کامل تحت اشغال بریتانیا به عنوان قیم رسمی امارات در آمد اما تا سال ۱۹۷۱ هیچ کدام از دولتهای ایران این اشغال را قبول نداشته و ابوموسی به همراه تنب بزرگ و کوچک در تقسیمات کشوری ایران قرار داشتند.
ابوموسی جنوبی ترین جزیره ایرانی در استان هرمزگان و در آب های خلیج همیشه فارس است
در سال ۱۹۷۱ پس از توافق ایران و بریتانیا و پیش از خروج نیروهای نظامی انگلیس از منطقه و تأسیس کشور امارات متحده عربی، ابوموسی به همراه تنب بزرگ و تنب کوچک پس از نزدیک به ۷۰ سال به ایران بازگردانده شد و طبق یک یادداشت تفاهم ارتش ایران در این جزیره نیرو مستقر کرد و به شارجه اجازه داده شد که یک پاسگاه پلیس محلی در آنجا داشته باشد.
در سال ۱۹۹۲ و پس از خاتمهٔ جنگ خلیج فارس امارات متحدهٔ عربی بر خلاف تفاهم نامه، اقدام به طرح ادعاهای مالکیت بر جزایر سهگانه کرد که با واکنش شدید دولت وقت روبرو شد. شورای عالی امنیت ملی ایران با صدور بیانیهای هشت مادهای بر حق حاکمیت بی چون و چرای ایران بر جزایر تاکید کرد.
در بند هفتم این بیانیه آمدهاست: «طرح ادعاهای تاریخی در مورد سرزمینهای ایران، اگرچه همواره به نفع ایران است، ما آن را به هیچ وجه به مصلحت امنیت منطقه نمیدانیم و تجربه ادعاهای مشابه از سوی عراق درس عبرتی در این زمینه است. نام بوموسی برگرفته از نام یکی از سرداران کریم خان است که پس از حضور در این جزیره نام خود را بر آن نهاده است.
این جزیره در اسناد تاریخی و نقشه ها با نام " بوموو"، به معنی "بوم" در معنی "جا و مکان" و "اوو"یعنی آب و برروی هم به معنی مکان آب ثبت شده است. نام ابوموسی نامی جدید است که سابقه آن به حدود بیش از یکصد سال قبل باز می گردد. هنگامی که یکی از ساکنان این نام را بجای بوموسو رایج کرد.
جزیره خور موسی
خور موسي كانال طويل و عميقي است كه از خليج فارس منشعب شده و در ساحل شمالي خليج فارس و جنوب استان خوزستان واقع شده است. عرض دهانه آن ۳۷ تا۴۰ كيلومتر، طول آن از دهانه تا بندر امام خميني ۹۰ كيلومتر، فاصله آن تا بندر ماهشهر ۱۲۰ كيلومتر و عمق آن ۲۰ تا ۵۰ متر است.
این جزیره به دليل ويژگي هاي خاص زیست محیطی خود موقعيت ویژه ای دارد و زيستگاه بسياري از پرندگان نادر از جمله گيلانشاه خالدار و مكان تخم ريزي بسياري از ماهيان خليج فارس، بخصوص ميگو است. ساحل و آب های اطراف جزیره به دلیل اكتشاف و استخراج نفت و تردد نفتكش ها، رفت و آمد كشتيها و منابع و صنايع مستقر در خشكي آلوده اند.
خور موسي در ساحل شمالي خليج فارس و جنوب استان خوزستان واقع شده است
جزیره قشم
قشم بزرگترین جزیره ایرانی در خلیج فارس است که در میان سایر جزایر ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. جزیره قشم دارای بزرگترین غارنمکی جهان است، همچنین در این جزیره جاذبه های بسیار دیگری نیز قرار دارند.
قشم بزرگترین جزیره ایرانی در خلیج فارس است که در میان سایر جزایر ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است
جزیره مینو
جزیره مینو بين آبادان و خرمشهر واقع شده و دو شاخه اروندرود آن را فرا گرفته، در گذشته صلبوخ نام داشته است، بیشتر کاربرد تفریحی برای مردم دو شهر آبادان و خرمشهر دارد. در جزيره مينو پنج نهر جريان دارد، كه دو تاي آنها از رودخانه جرف و سه تاي ديگر از اروندرود منشعب مي شود.
جزيره مينو از معدود نقاطي از جهان است كه در آن سيستم آبياري بصورت طبيعي و با جزر و مد آب انجام مي شود و نيازي به وسايل مكانيكي و تلمبه آب ندارد. نخل هاي بي شمار اين جزيره اكوسيستم مناسبي براي زيست پرندگان مهاجر و همچنين نيزارهاي انبوه و رازآلود آن پناهگاه حيوانات وحشي از جمله گراز است.
جزیره مینو بين آبادان و خرمشهر واقع شده و دو شاخه اروندرود آن را فرا گرفته است
جزیره قبر ناخدا
این جزيره غیر مسکونی، در دهانه خور موسي قرار دارد. جزيره قبر ناخدا از شرق به خور موسي و از غرب به خور غزلان محدود مي شود. 5 جزيره کوچک ديگر از جمله جزيره واسطه کوچک و واسطه بزرگ در اطراف این جزیره وجود دارد. در تشکيل اين جزاير عواملي چون رسوبات رودخانه اي و جريانات جزر و مد موثر بوده است، با جزر، آب دريا تا فاصله زيادي از جزيره عقب نشيني مي کند.
جالب آنکه بخش های غربی و جنوبی جزيره بسيار کم عمق است. سطح جزيره قبر ناخدا پوشيده از گل و لاي به همراه صدف هاي آهکي است و در حاشيه آن برآمدگي های صدفي به صورت نواري ممتد به موازات خط ساحلي ديده مي شود، این جزیره محل تخم گذاری پرستوهای دریایی است.
جزيره قبر ناخدا از شرق به خور موسي و از غرب به خور غزلان محدود مي شود
جزیره بونه
این جزیره مابین جزیره بونه به همراه دو جزیره کوچک دیگر به نام های دارا و قبرناخدا در شمال غربي خلیج فارس در دهانه خورموسی در استان خوزستان قرار دارد و فاصله هوایی این جزیره از دو شهر هندیجان و بندر ماهشهر تقریباً برابر است. اين جزيره محل تخمگذاری پرستو های دریایی است و از دیگر گونه های پرنده موجود در جزیره می توان به سلیم خرچنگ خوار اشاره کرد.
جزیره بونه، مابین دو جزیره کوچک دیگر به نام های دارا و قبرناخدا در شمال غربي خلیج فارس قرار دارد
جزیره خارک
این جزیره مرجانی در ۵۷ كيلومترى شمال غرب بوشهر و ۳۰ كيلومترى بندر ريگ قرار دارد، طول جزيره حدود ۸ كيلومتر و قسمت پهن تر آن در شمال به عرض حدود ۴ كيلومتر است.
جزیره خارک با داشتن مزایای طبیعی و سواحل عمیق، برای پهلو گرفتن نفت کش های اقیانوس پیما و ایجاد لنگرگاهها بسیار مناسب است به گونه ای که در این جزیره یکی از مهم ترین پایانه های صادرات نفت ایران از حدود 50 سال پیش بنا شده و همچنان در حال گسترش است. یک قشر سنگی در وسط جزیره به بلندی 60 متر چون پشته سطح جزیره را پوشانده، این بلندیها موجب می شوند بندرگاه های شرقی خارک در مقابل جریان باد که در جهت شمال غربی و جنوب شرقی می وزند، محفوظ باشد.
اساسا در طول تاریخ جزیره خارک برای پهلو گرفتن کشتی ها استفاده می شده است، چرا که آثاری تاریخی در این جزیره از زمان حکومت اشکانیان، ساسانیان و دوره اسلامی کشف شده است. از آثار کشف شده می توان به گور دخمه های پالمیران، معبد نپتون، آتشکده زرتشتیان، کلیسا و دیر نسطوریان، قبرهای سنگی و استودان و آرامگاه میر محمد منسوب به محمد حنفیه اشاره کرد.
جزیره خارک، در ۵۷ كيلومترى شمال غرب بوشهر و ۳۰ كيلومترى بندر ريگ قرار دارد
جزیره عباسک
اين جزيره بين بندر بوشهر و شبه جزيره شيف قرار دارد، نام پیشین اين جزيره شاه زنگی بوده است. این جزیره غیر مسکونی است و بافت زمین و جنس خاک آن برای کشاورزی مناسب نیست و بيشتر زمين آن ماسه ای است. این جزیره یکی از بهترین نقاط برای اجرای طرح ساخت سوخت های پاک بیولوژیک است.
جزیره عباسک، بين بندر بوشهر و شبه جزيره شيف قرار دارد
جزیره خارکو
این جزیره کوچک در فاصله ۵ کیلومتری شمال شرق جزیره خارک واقع شده و امروزه بدل به محل مناسبی جهت رشد پرندگان در منطقه خلیج فارس شده است. در گذشته این جزیره زمانی محل استقرار نظامیان انگلیسی جهت تسخیر خارک بوده و پیش از آن نیز سردار مشهور ایرانی، میرمهنا برای حمله به هلندیان در خارک از جزیره خارکو نیروهای خود را به سمت خارک گسیل داشته است.
جزیره خارکو، در فاصله ۵ کیلومتری شمال شرق جزیره خارک واقع شده است
جزیره میر مهنا
جزیره میر مهنا از جزیره های غیرمسکونی ایران در خلیج فارس است، میر مهنا نام یکی از دریانوردان دلاور ایرانی است، که به استعمار گران هلندی در خلیج فارس حمله می کرد. انگور و انجیر این جزیره از قدیم معروف بوده است همچنین گنبدی موسوم به قدمگاه امیرالمؤمنین نیز در این جزیره قرار دارد.
جزیره میر مهنا از جزیره های غیرمسکونی ایران در خلیج فارس است
جزیره فارسی
اين جزيره غیر مسکونی به دليل وجود ايستگاه هواشناسي از اهميت ويژهاي برخوردار است، ايستگاه هواشناسي جزيره فارسي اطلاعات هواشناسي را به تمام شركت هاي كشتيراني مي رساند.
جزیره فارسی به دليل وجود ايستگاه هواشناسي از اهميت ويژهاي برخوردار است
جزیره شتور
جزيره شتور یا شیدور با طول 1.7 كيلومتر و عرض 800 متر، در فاصله حدود يك و نيم كيلومتري جنوب شرقي جزيره لاوان قرار دارد. اين جزيره از با ارزش ترين و مهم ترين پناهگاه هاي حيات وحش و جزء مناطق حفاظت شده در خلیج فارس است، پرندگان، لاكپشت هاي دريايي، ماهي ها و دلفين ها از گونه های ساکن در جزیره هستند، همچنین تعداد زیادی مار سمی سیاهرنگ و کوچک که معمولاٌ زیر شن مخفی می شوند، از ساکنین طبیعی جزیره هستند. به دلیل وجود تعداد بسیاری مار در اين جزيره، به شتور جزیره ماران نیز می گویند.
جزيره شتور یا شیدور، در فاصله حدود يك و نيم كيلومتري جنوب شرقي جزيره لاوان قرار دارد
جزیره لاوان
لاوان جزیره ای است مسکونی با وسعت 76 کیلومتر مربع. نام دیگر این جزيره شیخ شعیب است و از شمال شرقی به بندر مقام، از شرق به جزیره شتور و از جنوب به حوزه های نفتی رسالت، رشادت و سلمان محدود میشود، لاوان پس از قشم و کیش بزرگ ترین جزیره ایران در آب های خلیج فارس است.
فاصله این جزیره تا بندر لنگه 91 و تا بندرعباس حدود 198 مایل دریایی است، همچنین جزیره لاوان دورترین جزیره نسبت به مرکز استان هرمزگان است. آب و هوای آن گرم و مرطوب و دمای آن در تابستان به حدود پنجاه درجه سانتی گراد می رسد و رطوبت هوای آن نیز بسیار زیاد است.
لازم به ذکر است که ذخایر نفتی آب های نزدیک جزیره لاوان بسیار قابل توجه است. یکی از شگفتی های این جزیره وجود کندوهای عسل در کنار تأسیسات نفتی و مخازن آنها است، که عسل آنها به رنگ سبز تیره است و بوی نفت می دهد، اما طعم آن مشابه عسل های معمولی است. اهالی جزیره در فصل معینی از سال به صید مروارید می پردازند و تنها کالای صادراتی جزیره مروارید است.
لاوان جزیره ای است مسکونی با وسعت 76 کیلومتر مربع. نام دیگر این جزيره شیخ شعیب است
جزیره هندورابی
اين جزيره با 8 / 22 كيلومتر مربع مساحت، در حد فاصل بين دو جزيره كيش و لاوان قرار گرفته، سطح هندورابی هموار و تقريباً بدون عارضه طبيعي است. هندورابي در فاصله 325 کیلومتری بندر عباس و 133 کیلومتری بندرلنگه قرار دارد و بلند ترین نقطه آن بیست و نه متر و بزرگ ترین قطر آن هفت و نیم کیلومتر است.
این جزیره از یک رشته ارتفاعات کوتاه پوشیده شده و کرانه های آن با شیب ملایمی به دریا منتهی می شوند. مجاورت با دریا، اغلب موجب بالا رفتن میزان باران و رطوبت می شود، با این حال در تمام کرانه های خلیج فارس همجواری با دریا تأثیر چندانی بر میزان بارش این نواحی ندارد.
فعالیت اقتصادی اکثر اهالی در جزیره هندورابی، صید و غواصی است و جالب آنکه فعالیت های صنعتی یا بهره برداری از معادن و منابع زیر زمینی و حتی صنایع دستی در هندورابی وجود ندارد. محیط زیست جزیره به دلیل بسته بودن آن محدود است و موجوداتی از قبیل انواع پرندگان کوچک و پرندگان مهاجری مانند باز و شاهین و تعداد کمی از خزندگان و موش صحرایی در آن زندگی میکنند.
جزیره هندورابی، در حد فاصل بين دو جزيره كيش و لاوان قرار گرفته است
جزیره کیش
در گذشته این جزیره را قیس می نامیدند. کیش با شکل بیضی خود و با مساحت 89.7 کیلومتر مربع و با طول 15.6 و عرض 7 کیلومتر، در جنوب غربی بندرعباس قرار گرفته است. جزیره کیش امروزه تبدیل به مهم ترین قطب گردشگری در خلیج همیشه فارس شده است و به دلیل ساخت و سازهای بسیاری که در جزیره صورت گرفته است همانند گذشته محیط زیست بکر خود را ندارد.
کیش را به جرات می توان یکی از مهم ترین جزایر ایران و از مهم ترین مقاصد گردشگری در کشورمان نامید که جاذبه های گوناگون طبیعی، تاریخی، تفریحی و انسان ساخت آن گردشگران بسیاری را در طول سال به آن جذب می کند.
جزیره کیش با شکل بیضی خود ، در جنوب غربی بندرعباس قرار گرفته است
جزیره فرور بزرگ
این جزیره با مساحت 26.2 کیلومتر مربع در 20 کیلومتری خاک مادرقرار دارد. جالب است بدانبد که اين جزيره بر روي يكي از كمربند هاي زلزله خيز جهان قرار دارد. سطح جزیره از تپه ماهورهاي كوچك تشكيل شده است. جزيره شيبهاي تند و پرتگاه هايي دارد كه گاهي ارتفاع آنها از ده متر بيشتر است، و به دلیل عمق زیاد رنگ آب در نزديكي جزيره سياه است.
در جزيره فرور بزرگ بقایای ساختمان های مخروبه و اراضی کشاورزی بایر و چاه های آب به همراه يك چراغ دريايي وجود دارد که نشان از مسکونی بودن جزیره در زمان های گذشته است. در حال حاضر جزیره غیر مسکونی است و تنها تعدادی مأمور دولتی در آن حضور دارند. در آب های این جزیره ماهی فراوان وجود دارد و به همین خاطر صیادان در اطراف آن فعالیت زیادی دارند.
جزیره فرور بزرگ یکی از کانون های زیست حیات وحش است، و تعداد بی شماری پرندگان از قبیل: عقاب ماهیگیر، طوطی، چکچک، قمری خانگی، چکاوک، کاکلی، پرستو، بلبل خرما، چاخ لق، هدهد، دم جنبانک زرد، چکچک سرسیاه، زنبور خور معمولی و همچنین خارپشت، مارمولک، مار جعفری و عقرب در آن زندگی می کنند. اين جزيره به علت داشتن مار هاي زياد به مارور نيز شهرت دارد.
جزیره فرور بزرگ، با مساحت 26.2 کیلومتر مربع در 20 کیلومتری خاک مادرقرار دارد
جزیره فرور کوچک
نام دیگر اين جزيره غير مسكوني فرورگان است، كه در جنوب فرور بزرگ و شمال جزیره سیری قرار دارد، مرتفع ترين نقطه آن از سطح دريا 36 متر است. به علت موقعيت اقليمي و استقرار در مسير مهاجرت پرندگان دريايي، زيستگاه گونه هاي متنوع پرندگان مهاجر و بومي است.
جزیره فرور کوچک در جنوب فرور بزرگ و شمال جزیره سیری قرار دارد
جزیره سیری
این جزیره با مساحت 17.3 کیلومتر مربع، در میانه خلیج فارس قرار دارد، فاصله آن تا مرکز شهرستان ابوموسی که در قسمت شرقی جزیره واقع شده، حدود 27 کیلومتر و تا مرکز استان حدود 152 مایل دریایی است.
نام اصلی آن راز است، که به دلیل نزدیکی با مناطق عرب نشین حاشیه جنوبی خلیج فارس، اعراب از معادل عربی این نام یعنی سری استفاده کردند، که این نام در زبان های اروپایی سیری تلفظ شده و از راه زبان آنان به فارسی وارد شده است. این جزیره فاقد پستی و بلندی است و نسبتاً مسطح است، به گونه ای که مرتفع ترین نقطه آن 24 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
بزرگ ترین ابعاد طولی و عرضی جزیره 1 / 6 و 4.6 کیلومتر است. شكل جزیره در قسمت هاي شمالي و نزديك سواحل ذوزنقه اي است، و مناطق مسكوني با ساير تأسيسات دارد. پوشش گیاهی منطقه فقیر است، ولی تعداد نخل خرما بطور پراكنده در جزیره وجود دارد، كه محصول آن فقط مورد مصرف محلي است، همچنین در این جزیره معدن خاک سرخ موجود است.
جزیره سیری، با مساحت 17.3 کیلومتر مربع، در میانه خلیج فارس قرار دارد
جزیره تنب بزرگ
این جزیره تقریباً گرد است و خاک شنی و خشک دارد، نام های دیگر آن در قدیم تنب گَپ، تنب مار و تل مار بوده است. در قسمت هاي جنوب غربي و نزديكي سواحل آن خانه هاي مسكوني از راه چندين خيابان و جاده به هم پيوسته اند، اين جزيره در شمال شرقي ابوموسي واقع شده و در داراي موج شكن و لنگرگاه است. مردم بومي اين جزيره از صيد ماهي و مرواريد امرار معاش مي كنند، مار هاي سمي و كوچك در اين جزيره به وفور وجود داد.
جزیره تنب بزرگ، تقریباً گرد است و خاک شنی و خشک دارد
جزیره ناز
این جزیره غیر مسکونی که کاملاً مسطح است با مساحت حدود سه هکتار در یک کیلومتری ساحل شرقى قشم قرار گرفته است و فاقد ساحل شنى است. اطراف جزیره را ديواره هاى صخره اى به ارتفاع پنج تا ده متر دربر گرفته است. در زمان جزر با پس روى کامل آب دريا براى مدت کوتاهى باريکه اى از خشکى جزيره ناز را به ساحل قشم وصل مى کند. روبه روى جزيره ناز در قشم ساحل شنى قرار دارد، که مکان مناسبى براى تغذيه پرندگان دريايى و ماهيگيران بومى است.
جزیره ناز، با مساحت حدود سه هکتار در یک کیلومتری ساحل شرقى قشم قرار گرفته است
جزیره هرمز
هرمز یکی دیگر از جزایر بیضی شکلی است که در ورودی خلیج فارس و در فاصلهٔ ۸ کیلومتری بندرعباس قرار دارد. این جزیره به علت موقعیت جغرافیایی و مجاورت با تنگه هرمز کلید خلیج فارس نامیده می شود.
جزیره هرمز، به علت موقعیت جغرافیایی و مجاورت با تنگه هرمز کلید خلیج فارس نامیده می شود
جزیره هنگام
با مساحت 50 کیلومتر مربع، یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در کرانه های جنوبی جزیره قشم است. هنگام دارای معادن نمک، خاک وسرب است. بزرگترین قطر آن از روستای هنگام کهنه تا روستای هنگام جدید ۹ کیلومتر است. تنها فعالیت اقتصادی در جزیره هنگام که اکثر اهالی به آن مشغولند، ماهیگیری و صیادی است. از مهم ترین جاذبه های این جزیره باید به ساحل دلفین ها اشاره کرد که دلفین ها در نزدیکی سواحل هنگام به نزدیکی قایق ها می آیند و ضمت همراهی قایق ها شروع به بازی می کنند.
جزیره هنگام، یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در کرانه های جنوبی جزیره قشم است.
جزيره لارك
با 7 / 48 کیلو متر مربع مساحت، در فاصله ۱۸ مایل دریایی از مرکز استان شهر بندرعباس و ۶ مایل دریایی از شهر قشم و در جنوب شرقی این شهر در تنگه هرمز قرار دارد. بلند ترین نقطه آن ۱۳۸ متر از سطح دریا ارتفاع دارد، و بزرگ ترین قطر آن ۶/۱۰ کیلومتر است.
این جزیره از کوه های آتشفانی مخروطی شکل تشکیل شده و یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان است. در این جزیره فعالیت کشاورزی وجود ندارد و تنها فعالیت اقتصادی اکثر اهالی جزیره لارک صیادی و غواصی است. آب آشامیدنی مردم این جزیره بیشتر از طریق بندرعباس تأمین مي گردد و همچنین آب برکه ها و چاه های آن مورد استفاده قرار می گيرد.
جزيره لارك، در فاصله ۱۸ مایل دریایی از مرکز استان شهر بندرعباس قرار دارد
ام الکرم
ام الکرم، از جزیرههای غیر مسکونی ایرانی در خلیج فارس است که در استان بوشهر قرار دارد. این جزیره در نزدیکی کرانههای دهستان بردخون شهرستان دیر واقع شده است و سطح خاک آن تنها یک متر از سطح دریا بالاتر است و بزرگترین قطر آن ۲ کیلومتر است. فاصله این جزیره تا جزیره نخیلو ۸ کیلومتر و آب و هوای جزیره گرم و مرطوب است.
ام الکرم، از جزیرههای غیر مسکونی ایرانی در خلیج فارس است
مطاف
جزیره مطاف، نیزاز جزیرههای غیر مسکونی ایرانی در خلیج فارس است که در استان بوشهرواقع شده. این جزیره تودهای از ماسه به عرض تقریبی یک میل و طول تقریبی ده میل است که در هنگام مد زیر آب میرود و در هنگام جزر بیرون میآید. وقوع طوفان و یا آشنا نبودن دریانوردان به منطقه، قایقهای ماهیگیری زیادی را در این ناحیه به گل مینشاند.
آب اطراف این توده ماسه به خاطر عمق کم موجهای زیادی دارد. در میان دریانوردان خلیج فارس این مثل رایج است که: «موج مطاف نخوردی، خرما به گربه میدی» که کنایه از اسراف و ندانستن قدر دارایی حاصل از کار پر زحمت است.
جزیره مطاف، نیزاز جزیرههای غیر مسکونی ایرانی در خلیج فارس است که در استان بوشهرواقع شده
منبع:bartarinha.ir